Fiszki: Fiszki - Biologia klasa 5 dział 3 - Wirusy, bakterie, protisty i grzyby

1 / 47

Ustawienia

Wybierz fiszki do nauki

Czym zajmuje się systematyka?

Systematyka zajmuje się klasyfikacją organizmów według określonych cech.

Czym są jednostki klasyfikacji biologicznej?

Są to grupy, na które systematycy dzielą organizmy.

Co to jest królestwo?

Królestwo jest najwyższą jednostką systematyczną. 

Jakie wyróżniamy królestwa organizmów?

  • Zwierzęta
  • Rośliny
  • Bakterie
  • Grzyby
  • Protisty 

Co to jest gatunek?

Gatunek jest podstawową jednostką klasyfikacji organizmów, która skupia organizmy o podobnych cechach, które mogą się rozmnażać i wydawać na świat płodne potomstwo.

Jakie wyróżniamy główne jednostki klasyfikacji organizmów u zwierząt?

  1. Królestwo
  2. Typ
  3. Gromada
  4. Rząd
  5. Rodzina
  6. Rodzaj
  7. Gatunek 

Jakie wyróżniamy główne jednostki klasyfikacji organizmów u roślin?

  1. Królestwo
  2. Gromada
  3. Klasa
  4. Rząd
  5. Rodzina
  6. Rodzaj
  7. Gatunek 

Do czego służy klucz oznaczania gatunków?

Służy do rozpoznawania poszczególnych gatunków na podstawie ich budowy oraz cech.

Czym są wirusy?

Są niewielkimi cząstkami zakaźnymi, które wywołują choroby. 

Dlaczego wirusów nie zaliczamy do organizmów?

Ponieważ nie posiadają budowy komórkowej oraz nie wykazują cech życiowych organizmów.

Czym charakteryzują się bakterie?

  • Nie posiadają jądra komórkowego
  • Są otoczone ścianą komórkową 

W jakich miejscach żyją bakterie?

Na lądzie, w wodzie oraz w powietrzu.

Jakie kształty bakterii wyróżniamy?

  • Kuliste
  • Podłużne
  • Spiralne

W jaki sposób odżywiają się bakterie?

Bakterie są cudzożywne.

W jaki sposób oddychają bakterie?

Bakterie oddychają beztlenowo i tlenowo.

W jaki sposób rozmnażają się bakterie?

Bakterie rozmnażają się bezpłciowo (przez podział komórki).

Jakie znaczenie dla przyrody mają baterie?

Bakterie biorą udział w tworzeniu gleby. 

Jakie pozytywne znaczenie dla człowieka mają bakterie?

  • Służą do produkcji niektórych produktów spożywczych
  • Rozkładają zanieczyszczenia w oczyszczalniach ścieków
  • Biorą udział w produkcji antybiotyków 

Jakie wyróżniamy drogi przemieszczania się wirusów i bakterii?

  • Pokarmowa
  • Kropelkowa
  • Płciowa
  • Przez krew

Jakie przykładowe choroby są przenoszone drogą kropelkową?

  • Grypa
  • Odra
  • Ospa wietrzna
  • Różyczka
  • Świnka 

Jaka choroba jest przenoszona drogą płciową i przez krew?

AIDS

Jaka przykładowa choroba jest przenoszona drogą kropelkową?

Gruźlica 

Jaka przykładowa choroba jest przenoszona drogą pokarmową?

Salmonelloza 

Jakie przykładowe choroby są przenoszone przez krew?

  • Tężec
  • Borelioza

Gdzie występują protisty?

Protisty występują we wszystkich miejscach na Ziemi (szczególnie w wodzie lub wilgotnych środowiskach).

Co charakteryzuje protisty jednokomórkowe?

  • Małe rozmiary
  • Oddychanie tlenowe
  • Rozmnażanie bezpłciowe

Podaj przykład protista jednokomórkowego.

  • Pantofelek
  • Euglena 

Jakie są cechy charakterystyczne pantofelka?

  • Jest drapieżnikiem
  • Żyje w słodkich wodach
  • Rozmnaża się przez podział 

Jak zbudowany jest pantofelek?

  • Dwa jądra komórkowe
  • Rzęski
  • Wodniczka pokarmowa
  • Wodniczka tętniąca 

Czym charakteryzuje się euglena?

  • Żyje w słodkich wodach
  • Posiada chloroplasty
  • Może przeprowadzać fotosyntezę

Jak zbudowana jest euglena?

  • Wodniczka tętniąca
  • Wić
  • Plamka oczna
  • Chloroplasty
  • Jądro komórkowe 

Czym charakteryzują się protisty wielokomórkowe?

  • Przypominają rośliny lądowe
  • Są samożywne
  • Rozmnażają się płciowo i bezpłciowo
  • Przeprowadzają oddychanie tlenowe

Podaj przykład protista wielokomórkowego.

Listownica.

Podaj przykładowe znaczenie protistów dla człowieka.

  • są pokarmem dla innych organizmów
  • bytują w żołądkach przeżuwaczy umożliwiając im trawienie
  • mają znaczenie kulinarne
  • wywołują choroby groźne dla człowieka

Jakie groźne choroby wywołują protisty?

  • malarię
  • toksoplazmozę

Jaką cechę charakterystyczną posiadają grzyby?

  • zawierają w swoich komórkach więcej niż jedno jądro komórkowe
  • komórki otoczone są ścianą komórkową 
  • są cudzożywne

W jakim środowisku rosną grzyby?

W środowisku lądowym.

Jakie wyróżniamy rodzaje grzybów (ze względu na ich budowę)?

  • jednokomórkowe (np. drożdże)
  • wielokomórkowe (maślaki)

Jak nazywamy ciało grzybów?

Ciało grzybów to grzybnia.

Z jakich części są zbudowane grzyby wielokomórkowe?

  • część podziemna
  • owocnik, z którego powstają zarodniki

W jaki sposób odżywiają się grzyby?

Są cudzożywne lub są pasożytami.

W jaki sposób oddychają grzyby?

Grzyby przeprowadzają proces oddychania tlenowego. Niektóre z nich (drożdże) mogą przeprowadzać fermentację.

W jaki sposób rozmnażają się grzyby?

  • płciowo (przez komórki rozrodcze)
  • bezpłciowo (przez pączkowanie lub fragmentację)

Jakie znaczenie dla przyrody mają grzyby?

  • wpływają pozytywnie na żyzność gleby
  • są pożywieniem dla zwierząt

Jakie znaczenie dla człowieka mają grzyby?

  • zastosowanie kulinarne (produkcja wypieków, alkoholu, serów, leków)
  • negatywny wpływ na niewłaściwie przechowywane jedzenie (pleśń)
  • choroby skóry
  • niektóre gatunki są trujące

Co to są porosty?

Porosty są organizmami zbudowanymi ze strzępek grzyba i komórek glonów.

Jakie znaczenie dla przyrody mają porosty?

  • są organizmami pionerskimi 
  • są wskaźnikami czystości powietrza